د امریکا ولسمشر د متحده ایالتونو پوځ ته امر وکړ چې د خپلې شپږې څانګې په توګه تشیالي یا فضايي ځواکونه جوړ کړي. ښاغلی ټرمپ د دوشنبې په ورځ وویل، دې شپږمې څانګې جوړولو سره ملي امنیت پیاوړي کولو او کار موندلو ته ګټه رسېږي.
د افغانستان د دفاع وزارت وايي هغه طالبان چې د اختر د اوربند پر مهال ښارونو، په ځانګړې توګه کابل ښار ته تللي ول نیمايي هلته پاتې شوې دي. د دفاع وزارت ویاند محمد رادمنش بي بي سي ته وویل دوی ښار ته د ننوتلو په دروازو کې وسله وال راجستر کړي ول او وسلې یې هم ترې اخیستې وې.
د هلمند د سوله غوښتونکو کاروان تر ۳۶ ورځني پلي تګ او ۷۰۰ کیلومتره واټن وهلو وروسته نن کابل ته رسېدلی دی. د دغه اوه کسیز سوله ییز خوځښت د غړو شمېر تر ۱۰۰ رسېدلی دی. دوی د طالبانو تر ولکې لاندې سیمو هم را تېر شول او په هر کلي او بانډه کې یې د سولې په بهیر کې د همکارۍ نعرې ووهلې.
وسلوالو طالبانو د اختر د دریو ورځو اوربند په پای ته رسېدلو سره د افغان حکومتي ځواکونو پرضد په کندهار، هلمند، لغمان او فاریاب کې بریدونه وکړل. که څه هم افغان ولسمشر د اوربند غځولو خبره کړې وه، خو د دې ډلې ویاند بي بي سي ته وویل، چې دوی اوربند نه اوږدوي.
د افغان دولت او طالبانو ترمنځ تر اوربند وروسته د وسله والو طالبانو ګڼ غړي د هېواد ښارونو ته تللي او ان کابل کې هم د اختر دوو ورځو کې ګرځېدل. د بي بي سي ملایکې احمدزۍ د کابل باغ بالا کې له یوه طالب سره مرکه کړې ده.
د افغانستان ختیځ ننګرهار سیمه ییز چارواکي وايي، پښتونستان واټ کې د ولایتي ادارې دروازې ته نژدې ځانمرګی برید شوی، چې تر ۱۸ ډېر کسان په کې وژل شوي او ګڼ نور ټپیان دي. د ننګرهار د والي ویاند عطاء الله خوګیاڼي بي بي سي ته وویل، برید ماسپښین مهال شوی. تراوسه کومې ډلې د دغه بريد مسووليت نه دی منلی.
د افغان ولسمشر له خوا له طالبانو سره د نامحدود اوربند تر اعلان وروسته، چې په لړ کې یې د اختر په مناسبت طالب جنګیالیو له افغان ځواکونو سره ګډ انځورونه واخیستل، د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویلي، له طالبانو سره د سولې خبرو کې ګډون ته چمتو دي.
افغان ولسمشر محمداشرف غني د اختر پر دویمه ورځ په یوه ویډیويي پیغام کې د اوربند پر ښه پلي کېدو خوښې څرګنده کړه او خبر یې ورکړ چې د اختر پر څلورمه به یې تمدید کړي. ولسمشرغني په خپله وینا کې وویل چې دې اوربند ټول حیران کړي او سولې ته یې د افغانانو ژمنتیا ثابته کړه.
د افغانستان د کورنیو چارو وزیر احمد ویس برمک تر ټولو لوړ پوړی افغان چارواکی دی چې د اوربند په دویمه ورځ یې له وسلوالو طالبانو سره ولیدل. نوموړي وزیر بي بي سي ته وویل، په ګزمه روان و چې وسلوال طالبان یې ولیدل او ور کوز شو.
افغان ولسمشر د پاکستان له پوځي او سیاسي مشرانو وغوښتل، چې په پاکستان کې مېشت افغان وسله وال طالبان د سولې خبرو ته کېنوي. د ولسمشر غني په وینا، پاکستاني مشرانو ډاډ ورکړی چې د ملا فضل الله وژنه به د دواړو هېوادونو ترمنځ اړیکي لا ښه کړي او اسلام اباد به د افغانانو په مشرۍ د سولې د بهیر ملاتړ کوي.
د افغانستان کرېکټ لوبډله له هند سره په ټسټ لوبه کې په دویمه ورځ دوه ځلې وسوځېده او د یوه اننګز او ۲۶۲ منډو له ماتې سره مخامخ شوه. افغانستان په لومړي ځل یوازې ۱۰۹ او په دویم وار یوازې ۱۰۳ منډې وکړای شوې. هند په خپل یوازیني نوبت کې ۴۷۴ منډې کړې وې. دوو لوبغاړیو یې سلیزې درلودې او دوو یې پنځوسیزې.
افغان ولسمشر محمد اشرف غني د وسله والو طالبانو له خوا د اوربند د عملي کېدو له چارې هر کلی کړی او هیله یې ښودلې چې دا اوربند دوام پیدا کړي. افغان ولسمشر له نړیوالې ټولنې هم مننه وکړه چې د ده په خبره د افغانستان د سولې له هڅو یې ملاتړ کړی دی.
د افغانستان پر بیا رغونه د امریکا ځانګړی څارونکې اداره یا سیګار په خپل یوه تازه رپوټ کې وایي، په ۲۰۱۷ کال کې په افغانستان کې پر ۳۲۸ زره هېکتاره ځمکه کوکنار کرل شوي وو، چې په خپل ځای یو رېکارډ دی. د یادې ادارې په وینا، په افغانستان کې د کوکنارو کرکیله له روانې جګړې او اداري فساد سره نېغه اړیکه لري.
د اسلامي جمعیت ګوند مرستیال او د ښې حکومتولۍ په برخه کې د ولسمشر پخوانی ځانګړی استازي احمد ضیا مسعود ادعا وکړه چې د افغانستان په شمال کې ډېرې جنګېدونکي په جمعیت او جنبش ګوندونو پورې تړلي کسان دي.
دوه کاله مخکې د ۱۳۹۵ کال د تلې میاشتې پر لومړۍ نېټه افغان حکومت له حزب اسلامي سره د سولې هوکړه لاسلیک کړه چې پر بنسټ یې د دې حزب زندانیان پرته له هغو چې جنايي مجرمین وي باید ازادی کړل شي. د حزب اسلامي سیاسي کمیټې غړي غیرت بهیر وايي، په خوشې شویو کسانو کې د دوی مهم غړي هم شامل دي.
